Troost en bemoediging in de Hemelvaart

Op 18 mei is het Hemelvaart, 40 dagen na Pasen en op 28 mei Pinksteren, 50 dagen na Pasen. Op Pinkstermorgen is iedereen welkom om het feest van de Geest te vieren in de Zwaan. Omdat de kerk op Hemelvaart niet open is hierbij een beeldmeditatie over Hemelvaart, aan de hand van een ivoren plaquette uit het jaar 400.

De vrouwen bij het graf van Christus en de Hemelvaart (‘Reidersche Tafel’). Italië, ca. 400. Ivoren plaquette, 18,7×11,5 cm. Te zien in het Bayerisches Nationalmuseum in München. (Met dank aan Artway.eu.)

Waarschijnlijk was dit ivoren snijwerk bedoeld om op de leren kaft van een boek te worden bevestigd (vandaar de gaatjes in elk van de vier hoeken). Het laat de opstanding en hemelvaart van Jezus zien. Linksboven groeit er een boom direct uit Jezus’ graftempel. In de boom twee vogels, die symbool staan voor de joden en heidenen die in Christus nu zijn samengebracht.

De hemelvaart stelt veel moderne westerse christenen voor een raadsel en brengt hen in verlegenheid. Vaak zien we Jezus op afbeeldingen ongemakkelijk ergens in de lucht hangen, terwijl zijn voeten, een beetje komisch, uit de onderkant van een wolk steken. Op dit ivoor loopt Jezus de berg op, de hand van God komt tevoorschijn, grijpt die van Jezus en trekt hem zo de wolk in. De wolk is geen handig stukje cumulus om Jezus aan het zicht te onttrekken, maar duidt op de aanwezigheid van God, net als de wolkkolom die de Israëlieten in de woestijn voorging en de wolk waarin Mozes op de Sinai de tien geboden kreeg.

Jezus was al opgestaan van de doden en nu wordt hij verwelkomd in de hemel, waar hij een plaats krijgt aan Gods rechterhand. Nu kan hij de Heilige Geest zenden, zodat hij bij ons allemaal aanwezig kan zijn, overal en altijd. De betekenis van de hemelvaart is niet het wonderkarakter ervan, maar de troost die zij schenkt: dat we niet verlaten zijn. “Al heeft Hij ons verlaten, Hij laat ons nooit alleen.” (lied 663)